Tel de sterren

We hebben een nieuwe zaterdagavond activiteit in Coronatijd; oude cassettefilmpjes afdraaien van toen de meiden klein waren. Als de hapjes op tafel staan installeer ik de camcorder op de TV en stop er een volgend cassettebandje in. Het vijfjarige blije ei Chloë komt al gauw tevoorschijn met haar schattige vlechtjes en we zien hoe ze 'live' tegen de muur loopt, terwijl ze haar kamer laat zien aan haar zusje, die nog in de buik zit. Hilarisch! Even later zien we omi met zusje Noa, wie net geboren is, op schoot zitten. Het raakt me om haar weer in het 'echt' te zien...

Vandaag is het haar sterfdag. Het is al negen jaar geleden dat ik haar voor de laatste keer mooi maakte. Ze was een grote vrouw, net als ik en het kostte dus moeite om het grote levenloze grote lijf te draaien in het bed. Ik weet nog hoe snel oma koud werd, nadat ze net was overleden. Ik waste haar en ze kreeg haar mooiste kleren aan. Haar kunstgebit moest uit, waardoor haar mond open bleef staan. Deze plakte de mevrouw van de uitvaartverzorging dicht. Er klopte iets niet meer in haar aanblik... Maar ik was blij dat ik dit laatste moment samen zo intens kon beleven. Toen ik een paar dagen later voor de laatste keer in de kist keek was oma al vervlogen en lag daar, voor mij, alleen nog een koude vrouw met een vreemd gezicht. Oma was al afgereisd naar de sterren.

Ik duik de fotokoffer in. Jammer genoeg zijn er geen filmpjes van mij als klein meisje met mijn oma, zoals mijn kinderen die wel hebben. Maar gelukkig wel foto's. Ik vind een foto dat oma mij als baby optilt. En ook eentje met opa bij de kerstboom. Ik was graag bij mijn opa en oma op landgoed De Veenhove. Het was het paradijs, alles waar ik nu van droom. Mijn opa en oma hadden daar ook een droom, maar die spatte uiteen. Ze runden een appelkwekerij op een idyllische plek. Het was hun lust en hun leven, maar toen de eigenaar overleed, zag hun toekomst er anders uit. Een merendeel van het land en de bomen werden verkocht en opa ging als kweker weer in loondienst. Ze mochten wel op de prachtige plek blijven wonen.

In 'Hou 't was' vertelt mijn opa over hoe het was om fruitteler te zijn op De Veenhove, nadat hij terug kwam uit de oorlog in Indië.

In 'Dam Op' wordt De Veenhove uitgelicht (doorscrollen naar 6 minuten) en vertelt mijn opa over de mooiste tijd van zijn leven.

Ik was vaak bij mijn opa en oma, waar alles mocht en kon. Zelfs toen ik al op de middelbare school zat, kwam ik logeren met mijn vriendinnen in een tent achter in de tuin. Toen ik een twintiger was werkte ik een tijd lang in (de buurt van) Winschoten en ging ik elke middagpauze een hapje eten bij opa en oma. We hadden mooie gesprekken over het leven. Oma was blij verrast toen ze hoorde dat er een achterkleinkind op komst was. Haar gezondheid liet haar toen al flink in de steek. Er werd een tumor uit haar hoofd gehaald en daarna is ze nooit meer de oude geworden. Maar Chloë, haar eerste achterkleinkind bood de nodige afleiding. Ze had het altijd over de pikkepootjes (dunne beentjes) van Chloë. En werd daarom tot oma/omi Pikkepootje gebombardeerd.

Ik ben afgelopen zomer voor het eerst terug geweest op De Veenhove, nadat mijn opa in ... is overleden. Er wonen nu andere mensen in het huis, waar ik 40 jaar lang in en uit was gelopen. Het is een vreemd gevoel. Er komt een man op me aflopen, zodra ik de laan in loop. Ik vertel hem dat ik de kleindochter ben van Flip en Grietje Vedder. "Dan woon ik nu in het huis van jouw opa en oma", zegt de man blij verrast. Even later loop ik opnieuw door het huis waar zoveel herinneringen liggen, maar niet meer 'thuis' voelt. De nieuwe bewoners hebben veel werk verricht. Het huis en de tuin voldoen nu weer helemaal aan de moderne tijdsgeest. Ze hebben het waanzinnig mooi opgeknapt. Ik vraag of het goed is om nog even op eigen gelegenheid een rondje te maken over het landgoed en loop even later richting 'de Hut'. En ook al is de hut zwaar in verval, de plek blijft voor mij hemel op aarde. Hier sprong ik over sloten, klom ik in bomen en prikte met stokken in molshopen. Opeens vraag ik mezelf af waarom wij niet in het huis zijn gaan wonen. Wat deze mensen hebben gedaan, hadden wij toch ook gekund? Het heeft geen zin om hier al te lang over na te denken, sus ik mezelf toe. Het is wat het is.

Ik ruim de fotoboeken weer op, terwijl ik Stef Bos op de achtergrond hoor. Mijn oog valt op een papiertje, dat uit één van de mappen steekt. Het is een kopie van het gedicht dat ik maakte voor oma haar afscheid en meeging in de kist. Ik wist niet meer dat ik dit had bewaard. Geraakt door het gedicht en het lied dat tegelijkertijd door de kamer klinkt, besluit ik nog één alinea toe te voegen: